Uzun yıllardan beri, yaşamımızın bir parçası olan Efektler üzerine yazı yazmaya nereden başlamalıki? Burada aktarmak istediklerim, Efektleri merak edenlerin yanısıra, daha çok bu konuya yeni başlayanlar veya yeni başlamak isteyen arkadaşiarın hangi program ile başlayabilirim, efektler yapabilirim sorusuna yanıt arayanlar için tasarlanmış bir yazı. Şöyle bir geriye giderek,hatırlatmakta yarar var: Görsel efektlerin (Visual Effects) kökeni, film ve sinema icat edilmeden önceki çok eskilere dayanıyor, fakat bu tarihsel gelişim esnasında her zaman birbirleri ile bağlantılı olmuşlar. 1939, senesindeki Oskar Ödülleri döneminde ise, ilk olarak „Special Effects“ (özel efekt) kavramı kullanılmış“ ve daha sonra 1964 senesinde tekrardan bu kavramı Special Visual Effects ve Sound Effects olarak bölmenin daha uygun olacağını, haklı olarak düşünmüşler nede olsa ses efektleri kendi kendine farklı bir bilim dalı.
- Special Effects = (Özel efektler) Daha çok Tiyatro, TV, Filim setleri, Festivaller, konserler, Diskotekler vs. gibi alanlarda, ağırlıklı olarak izleyicinin gözünün önünde yapılan efektler, yani anında görüntü! Bu tür yapılan efeklerin bazıları Stunt tekniği ilede çok yakından bağlantılı.
- Visual Effects = (Görsel efektler) Kısacası Postproduktion olarakda adlandırılan ve uygulanan efekt türleri :
Efektlere merak sarıp, yeni başlayanlar ilk önce bir Freeware olarak bedava (PhotoFiltre) (Gimp- bir photoshop ayarında) gibi bir grafik programı ve basit bir ‚Windows Movie Maker‚ Windows 10: http://www.chip.de/downloads/Movie-Maker-Free-Windows-10-App_134829487.html – gibi yada Magix Vıdeo deluxe compositing programı yardımı ile efektler yapmaya başlayabilirler, fakat kısa bir süre sonra daha fazlasını daha iyisini, daha profesyonel bir şeyler yapmak istediğinizde! Bu programların kapasitesinin buraya kadar olduğunu er geç anladığınızda! Premiere Pro, Vegas Pro (veya Mac için), Final Cut Pro,- Photoshop, Illustrator, 3 Boyut olarak Maya, Massive, Nuke, Boujou / vicon, Cinema 4D, 3ds Max, LightWave, Blender, luxology.com / Modo, XSI, Poser ve Video PhotoShopu,+ Animasyon programlarının Anası olarakda bilinen After Effects artı Adobe Flash vs.vs. gibi daha güçlü programlardan size en uygun olan birini seçmek için arayışlara geçeceğinize eminim. Seçtiğiniz programla bir süre çalıştıktan sonra belkide bu programdan daha fazlasını isteyeceksiniz, ve işte artık Plug-in arama zamanı gelmiş demektir. Yalnız ‚Photoshop‘ ve ‚After Effects‘ gibi programlar için yüzlerce, hatta binlerce Plug-in mevcut. Bunların bazıları çok yararlı, bazılarına ise hiç gerek olmadığı gibi, bilgisayarınızın performansını düşürüp, daha kötüsü çökmesine bile neden olabilir. Bu nedenle satın almadan önce yapmak istediğiniz efekti iyicene inceleyerek kurmakta yarar var.
Çeşitli efektler Kompozisyonunuzu, düzeltmek, manipüle ederek, daha zarif bir görünüm sağlanması içinde kullanılır.Kafanızda tasarladığınız Efektleri elde etmek için bazen, 2, 3, 4, belkide daha fazla çeşit değişik programlarla çalışmanız gerekebilir, ama bu umumiyetle daha çok Video – Animasyon üzerinde bir çalışma ise olarak uygulanan bir yöntem. Fakat yapmak istediğiniz tek bir resim içinde, böyle bir yönteme başvurabilirsiniz, bu yine herkesin zamanla kendi tekniğini nasıl geliştireceği ile ilgili bir olay.
Bu kişiden kişiye yapmak istediği proje ile yine değişir, nasıl bir şeyler yapmak istiyorsunuz? 2 boyutmu? Yoksa 3 Boyutmu? yalnız İllüstrasyonmu! Yoksa Animasyonmu! Belkide bu arada 3 boyutlu ( bir çömlekci Atölyesinde gibi) cisimler, karakterler modellemek istiyorsunuz MoI, Rhino, ZBrush gibi programlar bu konuda ve morphing konusundada size yardımcı olacaktır.
Çoğu zaman kullandığınız tek bir Plug-in ile bile, yüzlerce ayarları deneyerek günlerce ekrana takılabilmek mümkün! Birde o Plug-ini diğer başka bir (iki) plug-inn ile beraber kullandığınızı düşününki (bu olasa) ortaya çıkan ayarların ve imkanların gerisini artık siz düşünün. Burada en önemli olan, kendi yaratıcılığınız ile ortaya çıkardığınız efektinizi kaybetmeyin ve mutlaka ‚Save‘ yapın. Artık o size ait, ve sizin imzanızı taşıyor.
swf Flash yok
Benim bu türlü çalışmalara vaktim yok, yalnız hazır efektler kullanmak istiyorum diye düşünüyorsanız! O zaman yine bu sitedeki gibi yüzlerce hizmet veren web sitelerini tarayarak, tür efektlerden istediğinizi seçerek faydalanacaksınız, zaten bunlarda bu amaçla yapılmış efektler. Özellikle bir çok özel Video çekimleri yapanların yanı sıra, Televizyon kanallarıı bile bu yönteme başvuruyor, ben şahsen son zamanlarda internette izlediğim birçok efektleri, Televizyon kanallarında yayınlanan efektlerden daha çok profesyonelce buluyorum, bunlara 80% reklamlarda kullanılan efektlerde dahil. Efektlere olan ilgi her geçen gün, git gide artıyor, genç nesil artık bunları yalnız izlemekle kalmayıp, neredeyse seyrettikleri Avatar, Matrix vs. gibi filimlerdeki efektleri Chroma key (keying) kavramlarını hiç duymadıkları halde, evdeki bilgisayarlarındabunları yapmak istiyorlar!! Mutlaka, girişimcilik güzel bir şey, fakat hiç bir altyapınız olmadan böyle şeylere girebilmenizdeki şansınız bile sıfır, birde bunları başarabilmek var, bu bambaşka bir konu. Bugün Filim Endüstrisi bir çok tanınmış programları büyük paralar karşılığı, sık sık sadece o filme özel tekrar yeniden programlatmaktan bile geri kalmıyor, bunları hiç bir kimsenin satın alma şansı yok.
Ancak, başınızın ağrımaması için! Güçlü bir bilgisayarınız varsa Video ve Efektler konusuna girin derim. İşlemcinizin hızının yanısıra Ram canavarları olan Efektleri bolcana RAM ile beslemekde önemlidir.
Ben tek bir program ile kendi web siteme ufak tefek gif animasyonlar grafikler, flash bannerleri, küçük boyutda kısa 2 boyutlu animasyon filimleri yapmak istiyorum diye düşünüyorsanız! Fireworks, Corel, Photoshop, swishMAX gibi programlar veya yine bedava bol efektli Freeware programlar kullanarakda Flash ’swf‘ dosyası yapabilirsiniz, bazı kişilere Flash programı ile çalışmanın zor geldiğini biliyorum, fakat Flash yapabilmeniz için mutlakada Flash programı ile çalışmanız gerekmez. Flash in gücü tartışılmaz ‚Actionscript‘ dilinde yatıyor olması, özellikle Efektler konusunda bu dili ne kadar iyi kullanıyorsanız, sonuçlar o kadarda tatmin edici olacaktır. Bu tür efektleri standart her hangi bir bilgisayarda gerçekleştirmek mümkün olduğu gibi dosyalarıda fazla büyük değildir. Örneğin, yan tarafdaki Flash ile çalıştığım Kaleidoscope (Çiçek dürbünü) efektinde yalnız Vektörel grafik çizdiğimden (yani hiç bir Bitmap kullanmadığımdan) dosya oldukca küçük boyutda. Mausunuzun sol tuşuna basarak, hoşunuza giden bir görüntü elde edin, ve mausunuzu bırakarak kendi haline bırakın, çocukken kullandığımız kaleidoscope da görüntüleri, dürbünü çalkalayarak veya döndürerek elde ederdik, şimdi bunu mausumuzla yapıyoruz. (İlluminati takılanlar saatlerce mouse kullanarak istedikleri görüntüleri seçebilirler 🙂
Yaptığınız Efekti, interaktif olarak izleyici tarafından mouse kullanımı ile bir şekilde anında duruma müdehale edebilmesi için, Flash ve ‚Actionscript‘ kullanmanız zorunlu, ancak son günlerde Web tasarımcıların yeni tutkusu, hali hazırda henüz gelişmekte olan Html5 özellikle interaktif konusunda gelecekte iddaalı gözüküyor. Konumuzu fazla dağıtmadan, bunuda bilmekte yarar var.
Aşağıdaki resmin Zoom değerlerini değiştirmek için resmin üzerine tıklayarak , klavyenizin sag, sol, yukarı, aşağı tuşlarını kullanınız. (Key.RIGHT- Key.LEFT – Key.DOWN – Key.UP)
swf Flash yok
İnsanlar izledikleri filim ve dizilerden sonra, her nedense! Bu türlü görüntüleri seyrettiklerinde! Resmen kendilerini aldatılmış gibi hissediyorlar ‚Biz şimdi neye inanacağız!‘-‚Bilseydim izlemezdim!‘-‚korkutucu! gibi ciddi ciddi ilginç yorumlarda bulunabiliyorlar. Anlaşılan, Digital Medya bazı insanların algılamalarını değiştiriyor.
Yüzüklerin Efendisi“ gibi filmler, bu bilgisayar teknolojisi ile kullanılan dahice teknik olmadan mümkün olmazdı! 1963 senesinde çekilen ‚kuşlar‘ Alfred Hitchcock – The Making of „The Birds“ filimin 8 bölümden oluşan perde arkasını izlerseniz, göreceksiniz Hitchcock‘ üstüste Matte-Paintings koyarak kullandığı teknik aslında aynı teknik . Bugün bunlar bilgisayar aracıyla yapılıyor, elbette etkisi bile o zamana nazaran çok daha iyi olacaktır! Gördüğümüz gibi,’Matte-Paintings‘ o günde vardı bu günde var, ve gelecekte kesin dahada önemli olacak. Bu konuda yoğunlaşmak isteyipte, greenscreen yöntemi ile çekim yapma imkanınız yok ise,, en azından İnternetten seçtiğiniz herhangi bir greenscreen videosunu (yeteri kadar mevcut) bilgisayarınıza indirip, çalıştığınız Video programında ‚keying‘ ‚keylight‘ yaparaktan ve görüntülere maskeler artı background uyguluyaraktanda bu tekniğe elinizi alıştırarak başlayabilirsiniz.
swf Flash yok
3D animasyon artık, sanayi, sinema ve televizyon yapımlarında olmazsa olmazın bir parçası. Ancak! Foto-gerçekçi animasyon ve 3D görüntüleme her zaman göründüğü kadar kolay değildir. Gelecekte! 5 – 10 sene sonra ‚FullCG‘ filimler, gerçek çekilen filimlerden ayırt edilemeyecek bir duruma gelecekler. Örneğin: ‚Atatürk‘ filimi için aktör arama girişimleri tarihe karışarak, Ata’nın gerçek yüz hatları kilosu, boyu ile, sanal dünyada bir kopyası yapıldıktan sonra, Atatürk ile ilgili filimlerde onun kendisini Motion teknolojisi ile oynatabileceğiz. Bu günkü Müzik sektöründe bir çok müzisyenin düştüğü duruma, en azından kopyalanma açısından, gelecekteki sinema ve dizilerde oynayan aktörlerde gelebilirler. Bunu elbette zaman gösterecek. Asıl o zaman insanlar neye inanacaklarını şaşıracaklar.
Bu 3 boyut dünyanın gelişimine sizde katılmak istiyorsanız, en azından yeteneğiniz varmı! Yokmu? Bunuda en kolay öğrenmenin yolu, öğrenimi kolay ‚Google-Sketchup‘ gibi bir progman ile kendi kendinizi bir kaç hafta test edin bakalım bu Z-X-Y kordinatları dünyasında hareket edebiliyormusunuz, baktınız becerebiliyorsunuz, yine bedava olan Blender programını kurarak yolunuza devam edin, bir dikdörtgenden uzay aracı yapın, 2 tanede ayrı büyüklükte küreden gezegen oluşturdultan sonra, yaptığınız araç ile bir gezegenden diğerine uçarak bir animasyon yapmayı deneyin, baktınız bunu becerebiliyorsunuz! Tebrikler! 3D Animasyon Dünyasına hoş geldiniz. Keyframe tekniği ile yaptığınız animasyon teknik diger programlardada aynı, ister Flash olsun ister After affects olsun. Animasyon işi sizi pek sarmıyor ise, hemende 3 boyut dünyayı terk etmeniz gerekmez, belkide 3 boyut nesneler tasarımı size daha çok çekici geliyor olabilir. Öyle kişiler tanıyorumki, muhteşem 3 boyut insan figürları, 2 boyut karikatürler yaratıpta, iş animasyon konusuna gelince….!! Sıfır..veya çoğu zamanda tam tersi, bu bakımdan bunlar sizi korkutmasın. Herkesinde herşeyi bilmesi gerekmez.
3 Boyutlu programların kendi içeriklerinde bulunan çok güçlü Efektlerin yanı sıra, bu programlar ayreyeten yüzlerce plugini mevcud, bu efektleri aftereffects ile yapabilmeniz mümkün değil, ancak yaptığınız 3 boyut çalışmayı, AE ye yükleyerek, üzerinde daha başka efektler uyguluyabilirsiniz. Örneğin: Uzay aracı ile yaptığınız animasyonunuzu AE de Trapcode Particular efektini kullanarak, yıldızları, Güneşi samanyolunu bu yolla gerçekleştirebilirsiniz, yaptığınız animasyon belkide Star Trek (uzay yolu) gibi bir filiminde başlangıcı olabilir, kimbilir!
- ‚BattelStar Galactica‚ ‚StarTrek‚ ‚ Stargate‚ gibi dizilerin efektleri (NewTek) LightWave programı ile yapılmış.
- POLAREXPRESS filiminde (Tom Hanks) ile animasyon bölümünün tamamı Cinema4D programı ile gerçekleştirilmiş.
- ‚Final Fantasy‚- Matrix– Spider filimlerinin yapımında Maya kullanılmış.
- Special Effects = (Özel efektler) nasıl yapıldığını merak edenler ‚Indy Mogul‚ videolarını izleyebilirler.
swf Flash yok
Başında yazdığım gibi,’nereden başlamalı‘ yelpaze geniş olduğu gibi tutacak bir dalı yok, ha bir efekt üzerine sayfaları doldurabiliriz o başka bir konu, yinede elimden geldiği kadar konuyu dağıtmamaya çalışarak, bir takım bilgileri burada paylaşmak istedim, umarım bu işe gönül veren arkadaşlara birazda olsa bazı konularda aydınlatıcı bilgiler verebilmişimdir. ( Ses efektleri ile ilgili ayreyeten bir yazı yazmayı düşünüyorum.)
Belki bir gün…efektlerin yüzünden,(benim gibi) Çayınıza koyduğunuz fazla şekerden dolayı ‚Undo‘ tuşunu ararsanız, bu yazımı hatırlarsınız. 🙂
Herkese iyi çalışmalar.
Soundkeys Cinema4D
Motion Tracking in Mocha (Istanbul )
Görsel Efektler
Yakında ( Aralık 2013 ) sinemalarda gösterime girecek olan ‚CARRIE‘ filmi için hazırlanan Efektlerin perde arkası, You Tube da gösterilerek büyük bir reklam oldu.
Videolarınızı profesyonel bir şekilde Düzenleme (edit) programı olarakda size, Windows, Mac, ve Linux ortamı altında kullanabileceğiniz ‚Lightworks‚ tavsiyede edebilirim. Bir çok ödüllü Hollywood filmleri bu program ile yapılmış. Her ne kadar, Ücretsiz versiyonunda bazı fonksiyonlar sınırlı olsada. Denemekte fayda var.
Aşağıdaki Videoda Yalnız Cinema 4D kullandım.
Google Plus Toplulugu
Yukaridaki seffaf -Saimen Garfunkel- yazisinda kullandiginiz efekt hangisi acaba? Afterefects de henüz böyle bir efekte rastlamadim.
Haklısınız, After Effects de bende rastlamadım. Bu görüntüler ‚Realflow‘ programı ile yaptığım bir çalışmaydı.
Bu film efektleri ile ilgili üniversitede bolumu var mı varsa hangi bölüm ve hangi universiteler